Μετάλλαξη F508del/E822X

Ερώτηση

Η μετάλλαξη της κόρης μου που είναι έξι και πάσχει από κυστική είναι F508del/E822X. Υπάρχει καμιά πρόοδο και αν παίζει ρόλο στο αν είναι ποιό ελαφριά η μορφή της ο τύπος αυτός;

Απάντηση

Αγαπητέ φίλε,
Η μετάλλαξη Ε822Χ, σε συνδυασμό με την F508del, σχετίζεται με την τυπική εκδήλωση της νόσου. Έχει σημειωθεί πρόοδος σχετικά με τη ριζική αντιμετώπιση της ΚΙ σε ασθενείς με μεταλλάξεις της ομάδας Χ. Το PTC124 είναι ένα νέο, υποσχόμενο φάρμακο για τους ασθενείς με ΚΙ, που φέρουν τις μεταλλάξεις της ομάδας Χ (stop mutation/nonsense mutation). Σε αυτού του είδους τις μεταλλάξεις το σώμα ξεκινά, αλλά δεν ολοκληρώνει τη διαδικασία παρασκευής της πρωτεΐνης «CFTR». Αυτή η μη φυσιολογική πρωτεΐνη ευθύνεται για την ΚΙ. Το PTC124 αναγκάζει το σώμα να συνεχίσει την κατασκευή της πρωτεΐνης μέχρι την παραγωγή μιας πλήρως λειτουργικής «CFTR». Αυτό είναι το πρώτο φάρμακο υπό μελέτη, το οποίο δυνητικά θα μπορούσε να αντιμετωπίσει την αιτία της ΚΙ και όχι απλά τα αποτελέσματα της νόσησης από ΚΙ. Η αποτελεσματικότητα, όμως, του PTC124 διαφέρει από ασθενή σε ασθενή, ακόμη και μεταξύ ασθενών με την ίδια ακριβώς μετάλλαξη. Φαίνεται ότι εξαρτάται από εξατομικευμένους παράγοντες, οι οποίοι επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα με την οποία το φάρμακο μπορεί να «αγνοήσει το τελικό κωδικόνιο». Συνεπώς, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει αν το φάρμακο αυτό θα είναι αποτελεσματικό σε έναν μεμονωμένο ασθενή ή όχι.
Υπάρχει μια ερευνητική προσπάθεια για το συγκεκριμένο φάρμακο με τίτλο «A Phase 3 Efficacy and Safety Study of PTC124 as an oral Treatment for Nonsense-Mutation-Mediated Cystic Fibrosis» (Μελέτη Φάσης 3 για την Αποδοτικότητα και την Ασφάλεια του PTC124 ως αγωγή από το στόμα για την Κυστική Ίνωση μέσω nonsense μετάλλαξης). Πρόκειται για μια κλινική δοκιμή υπό τη μορφή τυχαιοποιημένης μελέτης με εικονική πλασματική χορήγηση (placebo), κάτι που σημαίνει ότι οι συμμετέχοντες κατανέμονται τυχαία σε μια ομάδα στην οποία χορηγείται το PTC124, ή σε μια ομάδα στην οποία χορηγείται ένα πλασματικό φάρμακο χωρίς καμιά επίδραση. Στα πλαίσια της μελέτης η αγωγή διαρκεί 12 μήνες, ενώ η συνολική διάρκεια της μελέτης είναι 14 μήνες. Μόνο περίπου το 10% των ασθενών με ΚΙ έχουν nonsense μεταλλάξεις, και ο στόχος είναι να συμπεριληφθούν στη μελέτη 208 συμμετέχοντες από διάφορες χώρες παγκοσμίως.
Η μελέτη υποβλήθηκε στην επιτροπή βιοηθικής Main Research Ethics Committee τον Μάιο του 2009 και μετά από την έγκριση που έλαβε η συγκέντρωση των συμμετεχόντων αναμένεται να ξεκινήσει το φθινόπωρο/χειμώνα του 2009.
Προς το παρόν στον σχεδιασμό περιλαμβάνεται η δημιουργία κέντρων για την κλινική δοκιμή σε αρκετές Ευρωπαϊκές χώρες, αλλά δυστυχώς όχι στην Ελλάδα. Αν όμως ένας ασθενής από την Ελλάδα επιθυμεί να συμμετάσχει, πρέπει να ομιλεί Αγγλικά, ή τη γλώσσα των κέντρων της κλινικής δοκιμής αρκετά καλά, ώστε να μπορεί να δώσει τη συγκατάθεση για τη συμμετοχή του στην εν λόγω γλώσσα. Θα πρέπει να επικοινωνήσει με το κέντρο που τον ενδιαφέρει και να ζητήσει πληροφορίες σχετικά με τη συμμετοχή (βλέπε www.clinicaltrials.gov). Η απόφαση θα ληφθεί αποκλειστικά από το κέντρο της κλινικής δοκιμής. Μπορείτε να επικοινωνήσετε με το τοπικό σας Κέντρο Κυστικής Ίνωσης, αν θέλετε να μάθετε περισσότερες πληροφορίες για τη συμμετοχή σε αυτήν την κλινική δοκιμή.

Φιλικά,
Δρ. Σταύρος Ντουντουνάκης

01.10.2009

Η απάντηση έχει επιμεληθεί από τον/την: Dr. Eleftherios-Stavros Doudounakis

Στην ερώτηση αυτή δόθηκε και δεύτερη απάντηση, με περισσότερες διευκρινίσεις, στις 17 Νοεμβρίου 2009.