ΦΟΡΕΑΣ ΜΕΤΑΛΛΑΞΗΣ ΤΟΥ ΓΟΝΙΔΙΟΥ CFTR

Ερώτηση

Καλησπέρα. Είμαι 34 ετών και έγκυος στην 21η εβδομάδα. Η εξέταση αίματος που έκανα έδειξε πως είμαι φορέας της μετάλλαξης R75Q και ελέγχθηκα για το 85% των μεταλλάξεων. Στη συνέχεια εξετάστηκε και ο άντρας μου για το 99% και βρέθηκε πως είναι φορέας της αντικατάστασης S977C (με άγνωστη κλινική σημασία). Η συμβουλή του γενετιστή είναι να μην προχωρήσουμε σε αμνιοπαρακέντηση, καθώς η μετάλλαξη που φέρω συνδυασμένη με κάποια άλλη τυπική μεταλλαγή του γονιδίου, στην χειρότερη περίπτωση αναμένεται να έχει μόνο ήπια συμπτώματα. Θα ήθελα να σας ρωτήσω εάν συμφωνείτε με αυτήν την παραπάνω εκτίμηση/ανάλυση του γενετιστή;

Απάντηση

Αγαπητή φίλη,
Είστε 34 ετών, διανύετε την 21η εβδομάδα κύησης και είστε φορέας της μετάλλαξης R75Q. Ο σύζυγός σας φέρει τη μετάλλαξη S977C.
Μέχρι σήμερα έχουν βρεθεί περισσότερες από 2000 μεταλλάξεις, χωρίς να μπορεί να καθοριστεί η κλινική σημασία από μια αντικατάσταση ενός αμινοξέος στην πρωτεΐνη της κυστικής ίνωσης, κάτι που ενδέχεται να μεταβάλλει την ποσότητα της παραγόμενης πρωτεΐνης, ή τη λειτουργία αυτής.
Στη μεγαλύτερη βάση δεδομένων CFTR2, η οποία είναι ένα σύστημα αναφοράς που έχει δημιουργηθεί από πληροφορίες για την κλινική σημασία της κάθε μετάλλαξης από εθνικά κέντρα καταγραφής (registry), ή αν δεν υπάρχουν, από μεγάλα κέντρα κυστικής ίνωσης, από 89502 ασθενείς, έχει καθοριστεί η κλινική σημασία για 374 μεταλλάξεις.

312 από αυτές προκαλούν κυστική ίνωση
36 παρουσιάζουν ποικίλη κλινική διαβάθμιση της νόσου
13 δεν προκαλούν ΚΙ
13 μεταλλάξεις είναι άγνωστης σημασίας

Η μετάλλαξη R75Q έχει εντοπιστεί σε 75 χρωμοσώματα και προκαλεί άτυπες, μονοσυμπτωματικές εκδηλώσεις της νόσου (παγκρεατίτιδα, βρογχεκτασίες, στειρότητα) όταν συνδυάζεται με μια τυπική μετάλλαξη της ΚΙ.
Η μετάλλαξη S977C δεν περιγράφεται στη διεθνή βιβλιογραφία και, ως εκ τούτου, η κλινική της σημασία παραμένει αδιευκρίνιστη.
Το κύημα έχει πιθανότητα 75% να φέρει μια, ή καμιά από τις δύο μεταλλάξεις (θα είναι υγιές). Υπάρχει όμως μια πιθανότητα 25% να φέρει και τις δύο μεταλλάξεις R75Q/S977C, οπότε στη χειρότερη περίπτωση θα έχει μια ήπια, μονοσυμπτωματική ΚΙ, ενώ στην καλύτερη περίπτωση δεν θα πάσχει από ΚΙ, αλλά θα είναι ένας υγιής φορέας της ΚΙ.
Το προχωρημένο της κύησης, η μικρή πιθανότητα εκδήλωσης μιας ήπιας, άτυπης μονοσυμπτωματικής ΚΙ, σε συνδυασμό με την αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης των πασχόντων με ΚΙ, ως αποτέλεσμα της συμπτωματικής θεραπείας, αλλά και με την αναμενόμενη περαιτέρω αύξηση του προσδόκιμου λόγω των νέων, ριζικών θεραπειών σχεδόν στο επίπεδο του γενικού πληθυσμού, είναι οι λόγοι που με ωθούν να συμφωνήσω με τη γνώμη του γενετιστή σας.
Φιλικά,
Δρ. Σταύρος Ντουντουνάκης

17.01.2018

Η απάντηση έχει επιμεληθεί από τον/την: Dr. Eleftherios-Stavros Doudounakis