longbloedingen

Vraag

Is er iets te doen om longbloedingen te voorkomen?
Mijn zoon heeft telkens weer longbloedingen en is heeft er zo genoeg van. Hij heeft al vier keer in korte tijd een longembolisatie gehad en is er helemaal klaar mee.
Is er iets waardoor zijn aders sterker kunnen worden?

Antwoord

Beste ECORN-gebruiker,

Vooreerst is het belangrijk om te weten dat de long in feite twee systemen van bloedvoorziening heeft. Het ene is bedoeld om zuurstofarm bloed te vullen met zuurstof en dit noemen we longaders en longslagaders. Dit systeem staat onder lage druk en is verantwoordelijk voor ongeveer 98% van de totale doorstroming van bloed in de longen. Vervolgens wordt het zuurstofrijke bloed naar alle organen gebracht waar het opgebruikt wordt. Er is daarnaast nog een bloedvoorziening die het longweefsel zélf van bloed voorziet, de luchtwegslagaders genaamd. Deze geven de overige 2% aan debiet maar staan wel onder hoge druk (namelijk de druk die heerst in alle andere slagaders van ons lichaam, je “bloeddruk”). Het klinkt wat raar, maar 95% van alle bloedingen ontstaan door dit tweede systeem.
Bij mucoviscidose zijn er verschillende elementen die kunnen bijdragen tot ophoesten van bloed. In een minderheid van CF patiënten (7%) ontstaat belangrijke longbloeding met zelfs massieve bloeding waarbij leeftijd en slechte longfunctie de belangrijkste risicopatiënten vormen. Deze bloedingen, uit de ‘hoge druk luchtwegslagaders’, onstaan door de chronische ontsteking ter hoogte van de luchtwegen met een overgroei en kronkelig verloop van deze luchtwegslagaders naar de long. Door de ontsteking en de schade die ontstaat aan de luchtwegen kan ook het aanliggend voedend bloedvat barsten en bloeden. Deze bloedingen staan zoals gezegd vaak onder hoge druk en geven dan ook belangrijke longbloedingen.
Daarnaast heb je bloed in de opgehoeste slijmen die vooral voorkomen bij een infectie en opflakkering van ontsteking. Dit komt doordat plaatselijke ontsteking het slijmvlies kwetsbaar maakt en daardoor gaat bloeden. Minder vaak kan forse kinésietherapie ook wat bloederige sputa geven door druktrauma.
Een derde element wat meespeelt bij muco-patiënten is vetmalabsorptie. Doordat vetten slechter worden opgenomen worden de vitaminen die zich in het vet oplossen en normaliter zo in het lichaam worden opgenomen, ook minder goed opgenomen. Vitamine K is een vetoplosbaar vitamine dat belangrijk is voor de stolling. Een tekort aan dit vitamine betekent dan ook makkelijker bloeden. Wanneer een kleine bloeding ontstaat, dan zal door dit vitaminetekort de bloeding meteen veel erger worden en moeilijker stolbaar.
De behandeling van longbloeding is vrij gelijklopend met niet-mucoviscidose patientën met dat verschil dat ten eerste vitamine K tekort dient te worden uitgesloten en/of behandeld. Een tweede medicamenteuze behandeling, maar met weinig bewijskracht, is tranexaminezuur (Exacyl). Ook desmopressine (Minirin) werd nogal eens geprobeerd, maar ook daar is weinig bewijskracht voor. Naast deze “stollingsbevorderende” geneesmiddelen, dient uiteraard de oorzaak behandeld te worden. Bv, een infectie als oorzaak dient meteen aangepakt te worden met antibiotische therapie.
Bij écht belangrijke (en vaak ook levensbedreigende) forse bloeding dient eerst de niet bloedende long en de zuurstofvoorziening veilig gesteld te worden. Vaak is een tube met een ballon ter hoogte van de bloedingsplaats dan noodzakelijk. Men probeert dan met medicatie lokaal de bloeding te stoppen (via bronchoscopie). Een andere optie, maar niet in alle centra mogelijk, is “embolisatie” waarbij de voedende arterie die de oorzaak is van de bloeding, opgespoord wordt en dichtgemaakt. Deze ingreep is zeker niet steeds definitief en herbloeding komt voor. Dit kan op een andere plaats maar ook op dezelfde plaats opnieuw voorkomen. Wanneer de bloedingen aan één long voorkomen en telkens uit dezelfde plaats ontspringen kan beslist worden om op die plaats chirurgie uit te voeren, doch voor mucoviscidose wordt dit zeker niet aangeraden. Wanneer patiënten herhaald en erg belangrijke longbloedingen blijven doen en al verschillende embolisaties gehad hebben, dan moet een longtransplantatie overwogen worden.
Met vriendelijke groeten
Pieter Goeminne

19.07.2010