Let wel: heel wat informatie zal na een jaar nog geldig zijn; af en toe gebeurt het echter dat inzichten veranderen en dat informatie zelfs al na 3 maanden tijd voorbijgestreefd is. Indien u hierover twijfelt vraag het aub na.

Infectie controle

Vraag
Infectie controle lijkt mij zeer belangrijk bij het uitoefenen van de zorg bij patienten met CF. Hoe verloopt dit standaard?
Antwoord
Bedankt voor deze relevante vraag. ‘Zorg voor mucopatiënten’ is een brede term en het is me niet duidelijk of u thuiszorg of ziekenhuiszorg bedoelt. Daarom behandel ik beide aspecten.

Eerst en vooral moet gezegd worden dat er geen uniforme richtlijnen zijn aangaande exacte voorzorgen voor „infectie controle“ waarover alle centra en alle landen het eens zijn. Dit is omdat er onvoldoende bewijs is over de werkzaamheid van vele van die maatregelen. Daarom willen wij u een overzicht geven over de richtlijnen die we hanteren in ons centrum.

Bij zorg in het ziekenhuis is infectie overdracht vermijden tussen patiënten onderling erg belangrijk.
Bijna alle mucopatiënten zijn hebben longinfectie met specifieke bacteriën. (Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa…..). Deze kiemen kunnen worden overgedragen langs de ‘contact’ of druppel’ infectie. Contact overdracht betekent overdracht bij rechtstreeks patiëntencontact of bij contact met voorwerpen door de patiënt besmet (bv. pep-masker, aërosoltoestel). ‘Druppel’ infectie is een vorm van doorgeven van infectie wanneer kleine druppeltjes worden gevormd bij hoesten, niezen of praten. Deze druppels kunnen tot over een afstand van ongeveer 1 meter worden overgedragen op een andere persoon via slijmvliezen (neus en oog), mond en handen. Deze druppels blijven niet in aërosol ‘zweven’ in de lucht.
Bij zorg voor patiënten met CF is het wassen van de handen de meest belangrijke maatregel om overdracht van micro-organismen van de ene persoon naar de andere te voorkomen. Dit betekent dat elke persoon die met een patiënt in aanraking komt na ieder patiëntencontact grondig de handen wast. Gewone zeep volstaat. Wanneer de handen niet zichtbaar bevuild zijn kan ook een handalcohol oplossing gebruikt worden en deze moet in elk kamer beschikbaar zijn. Ook de patiënt zelf moet zijn handen wassen telkens wanneer hij de kamer verlaat en na het ophoesten van slijmen of na de ademhalingskinesitherapie.
Het dragen van handschoenen is aangewezen bij de zorg voor patiënten met CF wanneer er aanraking is met bloed, opgehoeste.slijmen evenals bij contact met slijmvliezen (bv onderzoek van de mond) of een beschadigde huid. Ook voor uitvoeren van kinesitherapie bij patiënten met overvloedige slijmproductie is het dragen van handschoenen aangewezen.
Wanneer patiënten met CF naar gemeenschappelijke ruimtes in het ziekenhuis gaan (bv ziekenhuisschool of speelzaal moet een afstand van minstens 1 meter tussen de patiënten onderling worden gehouden. Mucopatiënten worden gescheiden gehouden afhankelijk van het al dan niet aanwezig zijn van chronische Pseudomonas infectie of infectie met erg resistente kiemen (bv MRSA, B cepacia).

In de thuissituatie is er in regel geen contact met andere patiënten. Hier stellen de ouders zich vooral de vraag naar risico op Pseudomonas infectie uit de omgeving. Patiënten (en hun familie) overschatten dikwijls de kans op infectie door de omgeving en voeren daarom sterk doorgevoerde voorzorgsmaatregelen door. Nog geen enkele wetenschappelijke studie heeft aangetoond dat deze maatregelen de kans op een Pseudomonas infectie verminderen. Veelal zijn deze voorzorgsmaatregelen die in een huisgezin worden genomen overbodig en zijn ze enkel tijdrovend. Een uitzondering hierop betreft de zorg voor inhalatie instrumenten (aërosol toestel en toebehoren, PEP masker etc.). Omdat de patiënt deze apparaten elke dag gebruikt en omdat hij rechtstreeks inademt in deze hulpmiddelen moet de hygiene van deze hulpstukken worden verzorgd. Volg hierbij goed de richtlijnen die door het CF centrum worden meegedeeld.
Wat zijn dan wel bronnen van grote blootstelling aan Pseudomonas? Een zwembad dat voldoende chloor bevat voorkomt de groei van Pseudomonas aeruginosa en vormt dus geen verhoogd risico. Zwembaden die sterk verwarmd worden zoals subtropische zwembaden kunnen mogelijks een reservoir vormen voor Pseudomonas aeruginosa.

Ik hoop dat dit antwoord tegemoetkomt aan uw vraag. Meer info kan u vinden op volgende websites:
www.cdc.gov/flu/protect/covercough.htm


www.cff.org/UploadedFiles/LivingWithCF/StayingHealthy/Germs/StoppingTheSpread/Stopping-the-Spread-of-Germs.pdf


Met vriendelijke groeten
Dr M Proesmans
17.08.2009