Κυστική ίνωση

Ερώτηση

Είμαι έγκυος και φέρω σε αντικατάσταση c. 2758G>T(p.Va1902Leu/V920L του γονιδίου CFTR και ο σύζυγος μου φέρει σε ετεροζυγο κατάσταση σε αντικατάσταση c.902A>GCp.Tyr301Cys/Y301c στο εξώνιο 7 (legacy name). Ποιες είναι οι προοπτικές του εμβρύου να πάσχει από κυστική ίνωση; Ευχαριστώ

Απάντηση

Αγαπητή φίλη,
Είστε έγκυος και φέρετε τη μετάλλαξη V920L του γονιδίου της ΚΙ, και ο σύζυγός σας, όπως και εσείς, είναι ετεροζυγώτης φορέας της μετάλλαξης Y301C.
Το γονίδιο της ΚΙ είναι ένα μεγάλο γονίδιο, το οποίο βρίσκεται στο μακρό σκέλος του χρωμοσώματος 7 και ευθύνεται για την παραγωγή της πρωτεΐνης CFTR, η οποία αποτελείται από 140 αμινοξέα, και η οποία ανευρίσκεται στην επιφάνεια των επιθηλιακών κυττάρων των εξωκρινών αδένων. Η βασική της λειτουργία είναι η ρύθμιση του διαύλου του χλωρίου.
Μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί άνω των 2000 μεταλλάξεων. Η πλειονότητα αυτών είναι παθολογικές. Δηλαδή επηρεάζεται η παραγωγή, ή η λειτουργία της CFTR πρωτεΐνης. Στον Ελληνικό πληθυσμό η συχνότερη μετάλλαξη είναι η DF508 σε ποσοστό 53.4%, ενώ υπάρχουν 64 άλλες μεταλλάξεις που συναντώνται σε ποσοστό >0.1% και άλλες τόσες περίπου σε ποσοστό μικρότερο του 0.1%, δηλαδή έχουν εντοπιστεί σε 1 άτομο.
Για τον λόγο αυτό έχει δημιουργηθεί η CFTR2, μια βάση δεδομένων για την παγκόσμια καταγραφή ασθενών με ΚΙ από διάφορα εθνικά κέντρα καταγραφής (registry) και κέντρα ΚΙ από όλο τον κόσμο. Συγκεντρώνονται κλινικά στοιχεία για τις συχνότερες μεταλλάξεις παγκοσμίως από 89509 ασθενείς. Κατά την τελευταία καταγραφή στις 8/12/2017 καθορίστηκες η κλινική σημασία των 374 συχνότερων μεταλλάξεων παγκοσμίως. Από αυτές:
312 προκαλούν κυστική ίνωση
36 παρουσιάζουν ποικίλης σοβαρότητας κλινική εικόνα της κυστικής ίνωσης
13 δεν προκαλούν κυστική ίνωση και
13 ήταν αδιευκρίνιστης κλινικής σημασίας.

Σε αυτήν την πολυκεντρική καταγραφή δεν υπάρχει περιγραφή για τη δική σας μετάλλαξης, ούτε για αυτή του συζύγου σας.
Στη διεθνή βιβλιογραφία εντόπισα μόνο 1 κλινική αναφορά για τη δική σας μετάλλαξη, και αυτή ήταν κατόπιν προσωπικής επικοινωνίας για έναν ασθενή που έφερε τη δική σας μετάλλαξη και τη μετάλλαξη DF508, και ο οποίος εντοπίστηκε μετά από έλεγχο για στειρότητα (Girodon 1999).
Αγαπητή φίλη, υπάρχει πιθανότητα 50% το κύημα να είναι φορέας μιας μετάλλαξης (της δικής σας, ή του συζύγου σας) της ΚΙ, 25% πιθανότητα να μην φέρει καμιά μετάλλαξη και 25% πιθανότητα να φέρει και τις δύο μεταλλάξεις (της δικής σας και του του συζύγου σας), οπότε θα είναι άγνωστης κλινικής σημασίας.
Είμαι στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνιση.
Φιλικά,
Δρ. Σταύρος Ντουντουνάκης

24.05.2018

Η απάντηση έχει επιμεληθεί από τον/την: Dr. Eleftherios-Stavros Doudounakis