Πιθανότητες παθογόνου ΚΙ

Ερώτηση

Είμαι δέκα εβδομάδων έγκυος. Σε εξέταση κ.ι. Στο 100% βρέθηκε η μετάλλαξη σε εμένα phe508 del και στο σύζυγο p.val1 1 ile (c.31G>A) rs 1800072 σε ευεροζυγωτια. Τι πιθανότητες υπάρχουν για Κ.Ι και συμπτωματολογία. Θα γίνει λήψη τροφοβλαστη στο έμβρυο θα πρέπει να ζητηθεί κάτι συγκεκριμένο ως προς τον έλεγχο; Ευχαριστώ εκ των προτέρων

Απάντηση

Αγαπητή φίλη,
Είστε έγκυος και φορέας της μετάλλαξης DF508, ενώ ο σύζυγός σας φέρει τη μετάλλαξη c.31G>A rs1800072. Στον έλεγχο που θα γίνει μετά τη λήψη τροφοβλάστη από το έμβρυο θα διευκρινιστεί ποιες από τις παραπάνω μεταλλάξεις δύο θα φέρει το κύημα:
Υπάρχει πιθανότητα:
25% να φέρει τη μετάλλαξη DF508
25% να φέρει τη μετάλλαξη c.31G>A rs1800072
25% να μην φέρει καμιά από τις δύο αυτές μεταλλάξεις και
25% πιθανότητα να φέρει και τις δύο μεταλλάξεις, δηλαδή τη DF508 και την c.31G>A rs1800072.
Το γονίδιο της ΚΙ είναι ένα μεγάλο γονίδιο, το οποίο βρίσκεται στο μακρό σκέλος του χρωμοσώματος 7 και παράγει μια πρωτεΐνη, την πρωτεΐνη της ΚΙ (CFTR), η οποία αποτελείται από 1480 αμινοξέα, και η οποία ανευρίσκεται στην επιφάνεια των επιθηλιακών κυττάρων των εξωκρινών αδένων. Η βασική λειτουργία της είναι η λειτουργία των διαύλων χλωρίου.
Μέχρι σήμερα έχουν περιγραφεί περισσότερες από 2000 μεταλλάξεις, η πλειονότητα των οποίων είναι παθολογικές. Αυτό σημαίνει ότι επηρεάζουν την παραγωγή, ή τη λειτουργία της πρωτεΐνης της ΚΙ. Στον Ελληνικό πληθυσμό η συχνότερη μετάλλαξη είναι η DF508 σε ποσοστό 53,4%, ενώ έχουν εντοπιστεί 64 μεταλλάξεις που απαντώνται σε ποσοστό >0.1% και άλλες τόσες σε ποσοστό μικρότερο του 0.1%. Δηλαδή εντοπίστηκαν σε 1 άτομο.
Για τον λόγο αυτό έχει δημιουργηθεί μια παγκόσμια βάση καταγραφής δεδομένων, η CFTR2, από διάφορα εθνικά κέντρα καταγραφής (registry) και κέντρα κυστικής ίνωσης από όλον τον κόσμο. Εκεί συγκεντρώνονται τα κλινικά στοιχεία για τις συχνότερες μεταλλάξεις παγκοσμίως από 89052 ασθενείς. Κατά την τελευταία καταγραφή στις 8/12/2017 καθορίστηκε η κλινική σημασία των 374 πιο συχνών μεταλλάξεων σε παγκόσμια κλίμακα. Από αυτές
312 προκαλούν κυστική ίνωση
36 παρουσιάζουν κυστική ίνωση ποίκιλης βαρύτητας της κλινικής εικόνας
13 δεν προκαλούν κυστική ίνωση
13 είναι αγνώστου κλινικής σημασίας

Στην παραπάνω βάση δεδομένων δεν περιέχεται η μετάλλαξη c.31G>A, ενώ δεν υπάρχει κάποια σχετική αναφορά στη διεθνή βιβλιογραφία. Συνεπώς, δεν υπάρχουν κάποια δεδομένα, βάσει των οποίων να μπορεί να γίνει κάποια πρόβλεψη για τη συμπτωματολογία που ενδέχεται να εκδηλώσει το βρέφος, στην περίπτωση βεβαίως που φέρει και τις δύο μεταλλάξεις (25%). Αν δεν φέρει καμιά μετάλλαξη, ή αν φέρει μόνο τη μια από τις δύο, θα είναι υγιές.
Φιλικά,
Δρ Σταύρος Ντουντουνάκης

02.09.2018

Η απάντηση έχει επιμεληθεί από τον/την: Dr. Eleftherios-Stavros Doudounakis