Zwembaden

Vraag

Brengt het zwemmen in een normaal zwembad met chloorwater extra risico met zich mee qua bacterien?

Antwoord

Uw vraag is zeer terecht, gezien voorkomen van een infectie beter is dan behandelen. Patiënten met mucoviscidose (CF) hebben bijna allemaal chronische infectie van de luchtwegen, meestal met kiemen zoals Staphyloccus aureus, Hemophilus influenzae en Pseudomonas aeruginosa. Deze laatste kiem komt voor in onze omgeving vooral in water. Daarom wordt dikwijls de vraag gesteld naar besmettingsrisico en blootstelling bijv in een zwembad.
Mucoviscidosepatiënten zijn vatbaar voor infectie met Pseudomonas aeruginosa. Deze infectie moet actief opgespoord en behandeld worden, omdat chronische (blijvende) aanwezigheid van Pseudomonas in de luchtwegen gemiddeld een snellere achteruitgang van de longfunctie veroorzaakt. In geval van een nieuwe of recente infectie verdwijnt deze kiem dikwijls terug voor een tijd uit de long dankzij een behandeling met antibiotica.
Waar en hoe patiënten een Pseudomonas oplopen, kan meestal niet duidelijk teruggevonden worden.
Wat wel met vrij grote zekerheid is bewezen, is dat besmetting tussen patiënten kan gebeuren, doch dit is eerder de uitzondering dan de regel. De consensurichtlijnen schrijven voor dat contacten tussen patiënten met en zonder Pseudomonas in de mucocentra moeten vermeden worden, door aparte ziekenhuiskamers, aparte dagen voor consultatie enz. Dezelfde scheiding moet gehanteerd worden bv tijdens muco-kampen of andere bijeenkomsten. Verder is ook het nut van correcte handhygiëne aangetoond.
Andere bronnen van besmetting zijn niet duidelijk bewezen. Pseudomonas is in de omgeving aanwezig. De bacterie groeit het best in vochtige, liefst warme plaatsen zoals stilstaand water. Blootstelling aan deze omgevingsbacteriën kan niet volledig vermeden worden. Maar er zijn geen harde wetenschappelijke bewijzen dat vermijden van activiteiten zoals zwemmen of douchen infectie met Pseudomonas verminderen. In veel Europese landen zijn stricte hygiënische normen opgelegd voor publieke zwembaden, waar het water wordt onderzocht op aanwezigheid van bacteriën zoals Pseudomonas. Door gepaste ontsmetting en hygiëne is aanwezigheid van hoge concentraties Pseudomonas bacterieën onwaarschijnlijk. Voor tropische zwembaden is het moeilijker om de kwaliteit van het water te garanderen, omdat door warmte en vochtigheid de bacteriële groei sneller is. Om die reden raden sommige centra af om zulke pretparkzwembaden of subtropische zwembaden te bezoeken, zonder dat er bewijzen zijn dat dit inderdaad risico’s inhoudt.
De preventiemaatregelen zijn dus niet altijd gebaseerd op harde bewijzen, en kunnen dus licht verschillen van centrum tot centrum, ook op basis van de locale hygiënenormen. Een redelijk evenwicht moet gevonden worden tussen voldoende voorzichtigheid en mogelijkheid tot deelname aan sociale activiteiten. Ons advies is dat zwemmen in openbare zwembaden en privezwembaden die volgens de geldende regels worden ontsmet geen significant risico inhoudt tot besmetting met Pseudomonas. Best wordt dit besproken met uw behandelende arts.
Met vriendelijke groet
Dr. F. Vermeulen

30.11.2009