Let wel: heel wat informatie zal na een jaar nog geldig zijn; af en toe gebeurt het echter dat inzichten veranderen en dat informatie zelfs al na 3 maanden tijd voorbijgestreefd is. Indien u hierover twijfelt vraag het aub na.

Te verwachtte mate van ziek zijn

Vraag
Bste lezer,

Mijn man en ik zijn drager van het CF gen gebleken. Het gaat om resp. DeltaF508 en N1303K
Wat kunt u zeggen over de gezondheidsklachten die een kind van ons zal hebben indien dit kind onze beider mutaties zal dragen en dus CF heeft?

(wij weten dat de kans daarop bij een natuurlijk verwekking 25% bedraagt)

Ik kijk uit naar uw antwoord
Met vriendelijke groet,
Leonieke
Antwoord
Beste,

Hartelijk dank voor uw vraag.

De ernst van CF wordt voor een deel bepaald door de aard van de mutatie in het CFTR gen, dit is het gen dat zorgt voor de aanmaak van het CFTR-eiwit. Mutaties (= kleine genetische foutjes) leiden tot storingen in de aanmaak en functie van het CFTR-eiwit dat vooral werkt als een kanaal waardoor zout (chloride ionen) wordt getransporteerd.

De mutaties worden onderverdeeld in 5 categorieën. Elke CF patiënt draagt 2 mutaties, niet noodzakelijk beide van dezelfde klasse.
In klasse 1 mutaties wordt het CFTR kanaal helemaal niet aangemaakt. In klasse 2 mutaties wordt een fout CFTR kanaal gemaakt dat afgebroken wordt voor het in de celwand geraakt. Bij type 3 mutaties wordt het CFTR kanaal normaal aangemaakt en in de celwand geïntegreerd, maar kan het niet geactiveerd worden. Bij type 4 mutaties werkt het kanaal onvoldoende en bij type 5 mutaties zijn er te weinig kanalen aanwezig, die weliswaar normaal werken.
Zowel DF508 als N1303K zijn type 2 mutaties.

Patiënten die 2 mutaties hebben die tot klasse 1 tot 3 behoren, hebben meestal een ernstig ziektebeeld. Deze patiënten hebben ‘klassieke’ mucoviscidose symptomen zoals aantasting van de longen, problemen van de spijsvertering en vettige stoelgang, duidelijk afwijkende zweettest en infertiliteit. Suikerziekte en leverproblemen treden in principe pas op latere leeftijd. De combinatie DF508/N1303K valt onder deze categorie.
Patiënten die 2 mutaties van klasse 4 en 5 dragen, hebben meer kans op een milder verlopend ziektebeeld. Dit wil zeggen een latere leeftijd waarop de symptomen beginnen, minder ernstige aantasting van de organen en betere levensverwachting. Meestal hebben zij geen problemen met de spijsvertering en moeten ze geen pancreasfermenten nemen. Soms uit de ziekte zich bij mannen enkel door infertiliteit.
Toch is er ook een verschil in evolutie van de ziekte-ernst tussen patiënten met exact dezelfde mutaties, ook bijvoorbeeld binnen de groep patiënten met tweemaal de DF508-mutatie. Hier kunnen we stellen dat andere erfelijke factoren (‘modifier genes’) mee de ernst van de ziekte bepalen. Maar ook omgevingsfactoren zoals leeftijd bij diagnose, intensiteit van behandeling, al dan niet in contact komen met roken, spelen een belangrijke rol.
Terwijl we over groepen patiënten heel wat kunnen vertellen, blijft het heel moeilijk om voor een individuele patiënt een goede voorspelling te maken

Hopelijk biedt dit een voldoende duidelijke antwoord op uw vraag.

Prof.Dr. De Boeck
20.07.2012