alcohol

Vraag

hoe zit het met alcool gebruik en cf

Antwoord

Dank u voor deze interessante vraag. Iedereen weet wel dat alcoholmisbruik nadelige effecten heeft op hersenen, lever, hart, spieren, darmen, zenuwen en pancreas. De schadelijke effecten op de pancreas kunnen leiden tot diabetes en/of alvleesklierontsteking, ofwel pancreatitis. Daarnaast kun je een tekort aan vitaminen krijgen.
Mensen die chronisch te veel alcohol gebruiken ontwikkelen vaker acute en chronische ontsteking van de alvleesklier of pancreas ‘pancreatitis’. Chronisch alcoholisme wordt dan beschreven als meer dan 80 g/dag voor vrouwen en meer dan 100 gram/dag voor mannen. (In 1 glas drank zit ongeveer 10 gram alchohol). Echter, niet iedereen die te veel drinkt krijgt pancreatitis. Slechts 5-10% van de chronische drinkers ontwikkelen chronische pancreatitis. Naast alcoholgebruik zijn er dus meer factoren, zoals omgevingsfactoren en genetische factoren die maken dat je pancreatitis krijgt. Het blijkt bijvoorbeeld dat bij mensen met pancreatitis ontstaan door te veel alcoholgebruik, meer afwijkingen in het CFTR gen voorkomen (CFTR Polymorphisms in Patients with Alcoholic Chronic Pancreatitis, Pancreatology 2009;9:173–181). Dit CFTR gen is het gen dat CF veroorzaakt. Dat zou betekenen dat mensen met afwijkingen in het CFTR gen gevoeliger zijn voor het ontwikkelen van pancreatitis.
In 2005 is het gebruik van alcohol ook onderzocht in een groep CF patiënten voor en na een longtransplantatie (Tobacco and alcohol use in lung transplant candidates and recipients. Clin Transplant 2005: 19: 207–214). Voor transplantatie vermeldde ongeveer 80% van de patiënten alcoholgebruik in het verleden. Na de longtransplantatie gebruikte 30% van de mensen alcohol, maar nooit in excessieve mate. In sommige longtransplantatie programma’s wordt geadviseerd niet meer dan 2 consumpties alcohol per dag te gebruiken. Ter vergelijking: in de meeste algemene gezondheidsadviezen over alcoholgebruik wordt geadviseerd niet meer dan 8 tot 20 gram alcohol per dag te drinken wat overeen komt met 1 (voor vrouwen) à 2 (voor mannen) consumpties per dag. Een bijkomende bezorgdheid bij transplantatiepatiënten, is dat het gebruik van alcohol naast hoge dosis steroïden de kans op osteoporose verhoogt. Onderzoek bij patiënten voor of na een longtransplantatie en ook bij patiënten met andere orgaantransplantaties heeft bovendien uitgewezen dat alcoholconsumptie problematische vormen kan aannemen en dat verslaving bij deze patiënten voorkomt. Er wordt echter niet gerapporteerd om hoeveel alcoholgebruik het dan gaat.
Als laatste aandachtspunt kan alcoholgebruik bij medicijngebruik ook risicovol zijn. Soms werkt door alcohol een medicijn niet goed of wordt de werking juist versterkt. Meer informatie hierover staat vaak in de bijsluiter. In CF is dit belangrijk omdat de meeste CF patiënten een hele lijst medicijnen gebruiken.
Concluderend is het zeer aan te raden om geen overmatige hoeveelheid alcohol te gebruiken. In het overgrote deel CF patiënten is de pancreas al in meer of mindere mate aangetast en moet voorkomen worden dat het lichaam door externe factoren zoals alcoholmisbruik extra belast wordt.
I. Bronsveld

06.07.2009